เคล็ด (ไม่) ลับ น่ารู้ - พรูเด็นเชียล ประกันชีวิต

มะเร็งปอด
ภัยเงียบที่ใกล้กว่าที่คิด

รู้หรือไม่ ? ทุก ๆ วัน มีคนไทยหลายสิบคนตรวจพบว่าเป็น มะเร็งปอด และน่าตกใจยิ่งกว่านั้นคือ หลายคนไม่เคยสูบบุหรี่เลยแม้แต่ครั้งเดียว

มะเร็งปอดเคยถูกมองว่าเป็น “โรคของคนสูบบุหรี่” แต่วันนี้มันขยับเข้ามาใกล้เรามากขึ้น ทั้งจากมลภาวะในอากาศ PM2.5 ควันบุหรี่มือสอง หรือแม้แต่พันธุกรรมที่คุณอาจไม่เคยรู้ว่ามีอยู่ในตัว ยิ่งไปกว่านั้น…สิ่งที่ทำให้มะเร็งปอดอันตรายไม่ใช่แค่ตัวโรค แต่คือ การไม่แสดงอาการ ไม่มีสัญญาณเตือน ทำให้หลายคนรู้ตัวอีกที ก็ต่อเมื่อโรคลุกลาม และรักษาไม่ทัน

ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งปอด

1. การสูบบุหรี่ : เป็นสาเหตุหลักของมะเร็งปอด โดยคิดเป็นประมาณ 80–90% ของผู้ป่วยทั้งหมด
2. ควันบุหรี่มือสอง : มีสิทธิ์เสี่ยงพอๆกับผู้ที่สูบบุหรี่ เนื่องจากควันบุหรี่เข้าไปในร่างกายเช่นเดียวกัน ในปริมาณที่น้อยกว่าผู้สูบ
3. ก๊าซเรดอน (Radon Gas) : เป็นก๊าซธรรมชาติที่ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น มักสะสมในบ้านหรืออาคารที่ปิดทึบ เป็นสาเหตุรองจากบุหรี่ที่ทำให้เกิดมะเร็งปอดได้
4. สารเคมีจากโรงงานอุตสาหกรรม : คนที่ทำงานกับสารแอสเบสตอส หรือสัมผัสกับแร่ต่าง ๆ รวมถึงมลพิษในอากาศสูงขึ้น ก็มีความเสี่ยงมากขึ้น
5. เคยได้รับรังสีที่หน้าอกมาก่อน : เช่น เคยได้รับการฉายแสงเพื่อรักษาโรคมะเร็งบริเวณช่องอกในอดีต ก็อาจมีโอกาสเกิดมะเร็งปอดได้เช่นกัน
6. พันธุกรรม/คนในครอบครัวเคยเป็น : ถ้าในครอบครัวเคยมีคนเป็นมะเร็งปอด ก็มีโอกาสที่คุณจะมีความเสี่ยงมากกว่าคนทั่วไปถึง 2 เท่า
7. ปัจจัยเสริมอื่น ๆ เช่น การใช้ชีวิตในพื้นที่มลภาวะสูง (PM2.5), เป็นโรคปอดเรื้อรัง เช่น COPD หรือไซนัสอักเสบ

อาการระยะแรก (Early Symptoms) อาการมักไม่เด่นในระยะเริ่มต้น แต่อาจมีสัญญาณต่อไปนี้ :

ไอเรื้อรัง : เริ่มเป็นไอใหม่หรือไอที่ค่อยๆ แย่ลง เมื่อรักษาแล้วยังไม่หาย
ไอมีเลือด (Hemoptysis) : อาจมีเลือดเล็กน้อยติดในเสมหะ
หายใจติดขัด/เหนื่อยง่าย : ต่อให้ทำกิจวัตรเบาๆ ก็เหนื่อยกว่าปกติ
เจ็บหน้าอกหรือแผ่ไปหลัง/ไหล่ : โดยเฉพาะเมื่อไอหรือหายใจลึก
เสียงแหบ : เมื่อเนื้องอกกดหรือทำลายเส้นเสียง
น้ำหนักลดโดยไม่มีสาเหตุ/เหนื่อยง่าย : เป็นอาการทั่วไปของมะเร็งหลายชนิด
การติดเชื้อปอดซ้ำๆ : หรืออาการคล้ายปอดบวมที่ไม่ดีขึ้น แม้รักษาแล้ว

อาการเมื่อโรคลุกลาม (Advanced Symptoms)

ปวดกระดูก หรือปวดศีรษะ (เมื่อโรคลุกลามไปยังกระดูก/สมอง)
หน้า-คอ-แขนบวม เส้นเลือดบริเวณคอขยาย (superior vena cava syndrome)
อาการทางระบบประสาท เช่น ชา แขน-ขาอ่อนแรง หรือชัก

การตรวจวินิจฉัย & คัดกรอง

ไม่มีการตรวจคัดกรองระดับประชากรที่ครอบคลุม
แนะนำให้คนกลุ่มเสี่ยงสูง เช่น สูบบุหรี่มาก ใช้ชีวิตกับสารเสี่ยง เข้ารับ X‑ray/CT ปอด ประจำปี
ตรวจวินิจฉัย: เอกซเรย์, CT scan, MRI, PET, ตรวจเสมหะ, Bronchoscopy, ตรวจชิ้นเนื้อ

วิธีป้องกัน & ดูแลตนเอง

หยุดสูบบุหรี่และหลีกเลี่ยงควันมือสอง
ใส่หน้ากากอนามัยป้องกัน ฝุ่น PM 2.5
หลีกเลี่ยงการสัมผัสสารเสี่ยง เช่น แร่ใยหิน ก๊าซเรดอน
ตรวจสุขภาพปีละครั้ง โดยเฉพาะถ้าอยู่ในกลุ่มเสี่ยง
หากมีอาการผิดปกติ ไม่ว่าจะเป็นไอเรื้อรัง ไอเลือด หายใจลำบาก ให้รีบพบแพทย์ทันที

มะเร็งปอด เป็นหนึ่งในโรคร้ายแรงที่คร่าชีวิตคนไทยจำนวนมากในแต่ละปี และที่น่ากังวลยิ่งกว่าคือ ผู้ป่วยจำนวนไม่น้อยไม่เคยสูบบุหรี่เลย แต่กลับตกอยู่ในความเสี่ยงจากสิ่งแวดล้อมรอบตัว เช่น มลพิษทางอากาศ PM2.5 ควันบุหรี่มือสอง สารเคมีในที่ทำงาน หรือแม้แต่พันธุกรรมในครอบครัวที่เราไม่เคยรู้ตัว การที่โรคนี้มักไม่แสดงอาการชัดเจนในระยะแรก ทำให้หลายคนพลาดโอกาสในการวินิจฉัยและรักษาอย่างทันท่วงที

การรู้จักสังเกตความเปลี่ยนแปลงเล็ก ๆ ของร่างกาย เช่น ไอเรื้อรัง หายใจติดขัด หรือเจ็บแน่นหน้าอก แม้จะดูไม่รุนแรงในตอนแรก ก็อาจเป็นสัญญาณสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม การไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยตั้งแต่เนิ่น ๆ โดยเฉพาะหากอยู่ในกลุ่มเสี่ยง จะช่วยเพิ่มโอกาสในการรักษาให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น

สุขภาพที่ดีเริ่มต้นจากการฟังร่างกายของเราเองให้เป็น เพราะบางครั้ง...ร่างกายก็ส่งสัญญาณเตือนมาก่อนเสมอ เพียงแต่เราอาจละเลยมันไปท่ามกลางความเร่งรีบของชีวิต การดูแลตัวเองไม่ใช่แค่การหลีกเลี่ยงโรค แต่คือการให้คุณค่ากับตัวเองในทุกช่วงเวลา

บมจ. พรูเด็นเชียล ประกันชีวิต (ประเทศไทย) เชื่อว่าความมั่นคงของชีวิตไม่ได้อยู่แค่ในวันสุขภาพแข็งแรง แต่เริ่มต้นจากวันที่เราตัดสินใจใส่ใจตัวเอง เราขอเป็นแรงสนับสนุนให้คุณใช้หัวใจฟังร่างกาย และลงมือดูแลตั้งแต่วันนี้ เพื่อให้คุณและคนที่คุณรักได้ก้าวต่ออย่างมั่นคงและมั่นใจในวันข้างหน้า

รายการอ้างอิง (References)